Business Vlaanderen bundelde de inzichten van zes experts over hun visie op de bouwshift. Voor CityD-WES nam Mathias Declerck deel. Als expert kernversterking boog hij zich mee over de vraag hoe de bouwshift in de praktijk zal worden gebracht.

De gewestplannen uit de jaren ’70 en het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen uit 1997 gaven richting aan de Vlaamse ruimtelijke ordening. Nu de vaststelling er is dat het bouwritme in Vlaanderen hoog is en de open ruimte snel wordt ingenomen, moet de ruimtelijke ordening op een nieuwe leest worden geschoeid met de betonstop/bouwshift tot gevolg.

Kernversterking en verdichting is de richting die we uitmoeten, maar er is een hoge woningnood. Tegelijk is ‘omgevingsambtenaar’ een knelpuntberoep geworden. Vanuit de lokale besturen is er vraag naar ondersteuning rond gebiedsontwikkeling, centrummanagement en lokale economie; allemaal zaken waarvoor de consultants van CityD-WES instaan.

Mathias Declerck, expert kernversterking: “Ook wij ervaren het gebrek aan visie. Soms moeten we als consultant de ambtenaren verantwoordelijk voor ruimtelijke ontwikkeling, mobiliteit en lokale economie rond de tafel brengen voor overleg rond een concreet dossier, omdat dat binnen de administratie nauwelijks gebeurt.” Hij vindt dat de bouwshift enkel kan worden gerealiseerd indien er randvoorwaarden worden gesteld. “Waarom zouden we in steden bijvoorbeeld niet maximaal wonen boven winkels stimuleren? Daar is een hoge mate van leegstand en lokaal kan je daar perfect actie rond ondernemen.”

Ook vanuit het oogpunt van vastgoed zijn er bedenkingen. Men wil vraag en antwoord op de vastgoedmarkt met elkaar in evenwicht brengen, maar het is moeilijk om nu vast te leggen wat er over 10 jaar nodig zal zijn. Om te voorkomen dat de markt explodeert, zal de snelheid waarmee men de bouwshift toepast evenredig moeten zijn met de snelheid waarmee we inbreidingsgebieden en kernversterking kunnen ontwikkelen. Lokale overheden zullen dat met een efficiënt vergunningenbeleid moeten ondersteunen.

Ook de publieke opinie dient te evolueren. Protest van de omwonenden mag niet leiden tot een BANANA-situatie (= Build Absolutely Nothing Anywhere Near Anybody). De realisatie van kwalitatieve projecten die een meerwaarde vormen voor de buurt zullen de omwonenden aanspreken. Daar zijn er absoluut meer van nodig.

De bouwshift legt nu veel klemtoon op het vrijwaren van de open ruimte, maar veel te weinig op het verhogen van de ruimtelijke kwaliteit in de bestaande ruimte. Lokale overheden dienen de juiste keuzes te maken wanneer ze oordelen over projecten. Dit gebeurt volgens Mathias het best met behulp van een onafhankelijk financieel expert die als doorrekenaar wordt ingehuurd. Zo kan de waarde van een terrein goed worden ingeschat en kan men de juiste, onderbouwde beslissingen nemen.

Het volledige artikel werd gepubliceerd in het magazine Business Vlaanderen, editie april-mei 2022.

Ook geïnteresseerd in kernversterking, vastgoed, gebiedsontwikkeling, ruimtelijke ordening en/of lokale economie? Wens je meer te weten over onze pijlers Lokale economie & Retail en Vastgoed & Gebiedsontwikkeling? Contacteer ons voor een vrijblijvende (digitale) afspraak!