Opiniestuk door Jan Boots, zaakvoerder CityD-WES

Cijfers over leegstand: van hoera-geroep tot grove leugens, tegen de grilligheid van detailhandel is de politiek niet opgewassen.

De kranten stonden er weer bol van. Mechelen en Leuven zijn de meest leefbare centrumsteden en enkel Mechelen tekent een daling op van de leegstand. Hasselt en Genk delen andermaal in de klappen.

Mechelen is er als de kippen bij om de cijfers toe te juichen en uiteraard te verwijzen naar het uitstekend beleid van de afgelopen jaren. Andere steden likken de wonden en wijten de cijfers aan een fotoshoot op het foute moment of parkeren de statistieken bij de grove leugens. Dan is het probleem helemaal opgelost.
Het beeld van desolate binnensteden – waar eerst de panden leeg stonden en door corona ook de straten – maakt beleidsmakers terecht ongerust. Maar niet alles is de schuld van corona. Corona versnelt de zaken, maar brengt weinig nieuwe verrassingen aan het licht. Mechelen deed het gewoon erg goed de afgelopen jaren en dat toont zich vandaag in cijfers. Wat Mechelen vooral heeft gedaan, is eerst de volle aandacht schenken aan het openbaar domein, aan de uitstraling, netheid en veiligheid en aan een divers parkeeraanbod verspreid over de hele stad. Langparkeren in de rand, duurder parkeren onder de Veemarkt, kortstondig parkeren nabij de Ijzeren Leen. De randvoorwaarden zijn zelden zo doorslaggevend geweest als in Mechelen, een stad die 15 jaar geleden nog het kneusje was. Ook in Mechelen loert het spook van de overschatting om de hoek en hoop ik dat men nu plots niet gaat denken dat mensen van heel België gaan struinen door de Mechelse binnenstad van maandag tot zaterdag. Want dat zal ook niet gebeuren. Aan Mechelen de taak om haar unieke positie tussen twee grootsteden Antwerpen en Brussel slim op te eisen, voor de regionale, maar ook de bovenlokale en lokale klant, die graag komt wanneer en hoe het hem uitkomt.

Wil dit zeggen dat andere steden waar de leegstand is toegenomen hun huiswerk niet gemaakt hebben? Verre van. Iedere (centrum)stad is zich bewust van de veranderende wereld in retailland. Een binnenstad is al lang niet meer zaligmakend met winkels alleen. Behalve de daarnet genoemde randvoorwaarden van netheid en bereikbaarheid, moeten er zoveel mogelijk mensen rondlopen die er wonen, werken, willen vertoeven, ontspannen of passeren. Een amalgaam van doelgroepen met kansen voor functieverweving, voor een gedifferentieerd promotie- en mobiliteitsbeleid. En het moet gezegd, ook steden als Aalst, Hasselt, Leuven en Antwerpen blijven zich constant in vraag stellen om toch maar de juiste beleidsmaatregelen op onderbouwde en duurzame wijze te kunnen nemen.

Hier verschil ik wel van politici als Mercedes van Volcem die totaalbeleving als containerbegrip en wonderoplossing weer naar voren schuiven. Centrumsteden zijn niet allemaal zo groot of attractief als men laat uitschijnen. Ze heten niet allemaal Gent of Antwerpen en ook niet Brugge. Dus enkel rekenen op de flanerende shopper die steevast een terrasje meepikt en langsgaat bij de lokale barista is de werkelijkheid geweld aandoen. Ook centrumsteden moeten het vooral hebben van de eigen inwoners en van het hinterland. Die klanten komen echt niet alleen om te funshoppen maar ze zullen het niet laten wanneer ze de kans of de zin hiertoe krijgen. Aan het beleid om die klant met veel petten op toch te kunnen verleiden om te komen voor de kortstondige boodschappen, in de plensende regen of voor het gezellig bezoekje met een nieuw lief op een zonnige zaterdag met obligaat aperitiefje tegen het middaguur. De omstandigheden zijn te variabel – en dus ook de bezoeker – om iedere stad enkel maar als een pretpark te beschouwen. Het mag de ambitie zijn, maar zelfs met een goed beleid zal de vervelling zich ook doorzetten, kijk naar Mechelen. Er wordt hier meer en meer gewoond en niet elk bezoekje aan de winkel is een hoera-Erlebnis. Dus durven ja, maar niet met schokeffecten en een parkeerbeleid dat meer doel is dan middel. Want dan gaan de mensen inderdaad shoppen in de rand. Gemak is namelijk erg verleidelijk. Een visie is geen passe-partout, maar een weloverwogen strategie om zoveel mogelijk klanten in zoveel mogelijk omstandigheden aan uw stad te binden.

Hieronder het persartikel uit Het Belang van Limburg dd. 27.03.2021 waarop deze blogtekst is gebaseerd.

Wens je meer te weten over onze pijler lokale economie & retail? Contacteer ons!